Γνωριμία με το Τμήμα Ένταξης
Τι είναι το Τμήμα Ένταξης (Τ.Ε.)
Το Τμήμα Ένταξης είναι μια δομή της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης που λειτουργεί μέσα στα τυπικά σχολεία γενικής εκπαίδευσης. Στόχος του Τ.Ε. είναι η εκπαιδευτική παρέμβαση με ατομικά ή ομαδικά εξατομικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης στους μαθητές με αναπηρίες ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες εντός του σχολικού ωραρίου. Παρέχεται, δηλαδή, σε αυτό εξατομικευμένη ή ομαδική διδασκαλία ανάλογα με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών όλων των τάξεων.
Ποιοι μαθητές μπορούν να συμμετέχουν στο Τμήμα Ένταξης
Στο Τμήμα Ένταξης μπορούν να συμμετέχουν μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που:
α) έχουν γνωμάτευση από διαγνωστικό φορέα (π.χ. Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.), Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα)
β) δεν έχουν γνωμάτευση από διαγνωστικό φορέα, αλλά έχουν αξιολογηθεί από την Ε.Δ.Υ. του σχολείου (κατόπιν αιτήματος του γονέα) και με τη σύμφωνη γνώμη της σχολικής συμβούλου ειδικής αγωγής.
Για να μπορέσει να συμμετάσχει ένας μαθητής στο Τμήμα Ένταξης, πρέπει να υπάρχει συναίνεση του γονέα ή του κηδεμόνα, ο οποίος υποβάλλει ενυπόγραφη αίτηση συμμετοχής του παιδιού του στο Τμήμα Ένταξης καθώς και ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση.
Πώς λειτουργεί το Τμήμα Ένταξης
Στο Τμήμα Ένταξης ακολουθείται:
α) Κοινό εξειδικευμένο πρόγραμμα για ομάδα μαθητών με παρόμοιες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
β) Εξατομικευμένο και εξειδικευμένο πρόγραμμα για μαθητές με σοβαρότερες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Το πρόγραμμα στο Τμήμα Ένταξης έχει ως σκοπό την στήριξη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, έτσι ώστε να υπάρχει σύνδεση και συνέχεια με το πρόγραμμα της τάξης τους. Ο Ειδικός Παιδαγωγός του Τμήματος Ένταξης είναι απαραίτητο πρώτα και κύρια να υποστηρίζει ψυχοπαιδαγωγικά και να παρέχει βοήθεια σε κάθε μαθητή που φοιτά στο Τμήμα Ένταξης, καθώς και να συνεργάζεται με το σύνολο του εκπαιδευτικού προσωπικού του σχολείου και τους γονείς.
Ο Ειδικός Παιδαγωγός σε συνεργασία με το δάσκαλο γενικής αγωγής καθορίζει τις ώρες φοίτησης των μαθητών στο Τμήμα Ένταξης. Σε καμία περίπτωση οι μαθητές δεν λείπουν από τη γενική τάξη σε μαθήματα που αποδίδουν καλύτερα ή σε μαθήματα που αγαπούν και έχουν ως σκοπό την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και αυτοεικόνας τους (όπως Μουσική, Εικαστικά, Γυμναστική, κτλ).
Τι διδάσκεται στο Τμήμα Ένταξης
Κύριος στόχος του Ειδικού Παιδαγωγού αρχικά είναι η καλλιέργεια της αυτοεκτίμησης των μαθητών, καθώς είναι σημαντική γιατί βοηθά τα παιδιά να αισθάνονται υπερήφανα για τον εαυτό τους και για το τι μπορούν να επιτύχουν στη ζωή τους. Τους δίνει το θάρρος να δοκιμάσουν νέα πράγματα και τους επιτρέπει να σέβονται τον εαυτό τους, ακόμα και όταν κάνουν λάθη.
Όσον αφορά στα γνωστικά αντικείμενα, δίνεται βάρος κυρίως στα μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών. Συνήθως η πορεία του εκπαιδευτικού έργου έχει την εξής μορφή:
Γενικότερα, το Τ.Ε. παρέχει εξειδικευμένη παρέμβαση σε δεξιότητες των μαθητών με σκοπό να γίνουν αυτοματοποιημένες γνωστικές ικανότητες. Την ώρα που ο μαθητής βρίσκεται στο Τ.Ε. δουλεύει τις εντοπισμένες δυσκολίες του (γραφή, ανάγνωση, στρατηγικές κατανόησης κ.α.) και αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο σε όλα τα μαθήματα.
Το Τμήμα Ένταξης είναι μια δομή της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης που λειτουργεί μέσα στα τυπικά σχολεία γενικής εκπαίδευσης. Στόχος του Τ.Ε. είναι η εκπαιδευτική παρέμβαση με ατομικά ή ομαδικά εξατομικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης στους μαθητές με αναπηρίες ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες εντός του σχολικού ωραρίου. Παρέχεται, δηλαδή, σε αυτό εξατομικευμένη ή ομαδική διδασκαλία ανάλογα με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών όλων των τάξεων.
Ποιοι μαθητές μπορούν να συμμετέχουν στο Τμήμα Ένταξης
Στο Τμήμα Ένταξης μπορούν να συμμετέχουν μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που:
α) έχουν γνωμάτευση από διαγνωστικό φορέα (π.χ. Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.), Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα)
β) δεν έχουν γνωμάτευση από διαγνωστικό φορέα, αλλά έχουν αξιολογηθεί από την Ε.Δ.Υ. του σχολείου (κατόπιν αιτήματος του γονέα) και με τη σύμφωνη γνώμη της σχολικής συμβούλου ειδικής αγωγής.
Για να μπορέσει να συμμετάσχει ένας μαθητής στο Τμήμα Ένταξης, πρέπει να υπάρχει συναίνεση του γονέα ή του κηδεμόνα, ο οποίος υποβάλλει ενυπόγραφη αίτηση συμμετοχής του παιδιού του στο Τμήμα Ένταξης καθώς και ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση.
Πώς λειτουργεί το Τμήμα Ένταξης
Στο Τμήμα Ένταξης ακολουθείται:
α) Κοινό εξειδικευμένο πρόγραμμα για ομάδα μαθητών με παρόμοιες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
β) Εξατομικευμένο και εξειδικευμένο πρόγραμμα για μαθητές με σοβαρότερες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Το πρόγραμμα στο Τμήμα Ένταξης έχει ως σκοπό την στήριξη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, έτσι ώστε να υπάρχει σύνδεση και συνέχεια με το πρόγραμμα της τάξης τους. Ο Ειδικός Παιδαγωγός του Τμήματος Ένταξης είναι απαραίτητο πρώτα και κύρια να υποστηρίζει ψυχοπαιδαγωγικά και να παρέχει βοήθεια σε κάθε μαθητή που φοιτά στο Τμήμα Ένταξης, καθώς και να συνεργάζεται με το σύνολο του εκπαιδευτικού προσωπικού του σχολείου και τους γονείς.
Ο Ειδικός Παιδαγωγός σε συνεργασία με το δάσκαλο γενικής αγωγής καθορίζει τις ώρες φοίτησης των μαθητών στο Τμήμα Ένταξης. Σε καμία περίπτωση οι μαθητές δεν λείπουν από τη γενική τάξη σε μαθήματα που αποδίδουν καλύτερα ή σε μαθήματα που αγαπούν και έχουν ως σκοπό την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και αυτοεικόνας τους (όπως Μουσική, Εικαστικά, Γυμναστική, κτλ).
Τι διδάσκεται στο Τμήμα Ένταξης
Κύριος στόχος του Ειδικού Παιδαγωγού αρχικά είναι η καλλιέργεια της αυτοεκτίμησης των μαθητών, καθώς είναι σημαντική γιατί βοηθά τα παιδιά να αισθάνονται υπερήφανα για τον εαυτό τους και για το τι μπορούν να επιτύχουν στη ζωή τους. Τους δίνει το θάρρος να δοκιμάσουν νέα πράγματα και τους επιτρέπει να σέβονται τον εαυτό τους, ακόμα και όταν κάνουν λάθη.
Όσον αφορά στα γνωστικά αντικείμενα, δίνεται βάρος κυρίως στα μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών. Συνήθως η πορεία του εκπαιδευτικού έργου έχει την εξής μορφή:
- Άτυπες αξιολογήσεις των γνώσεων των μαθητών βάση επιλεγμένου υλικού (τεστ αξιολόγησης)
- Καθορισμός εκπαιδευτικών στόχων
- Διδασκαλία των γνωστικών αντικειμένων
- Συνεχείς έλεγχοι και αξιολογήσεις κατανόησης των γνώσεων
- Σύνδεση τους με πρακτικές εφαρμογές
- Επαναξιολογήσεις της μάθησης.
Γενικότερα, το Τ.Ε. παρέχει εξειδικευμένη παρέμβαση σε δεξιότητες των μαθητών με σκοπό να γίνουν αυτοματοποιημένες γνωστικές ικανότητες. Την ώρα που ο μαθητής βρίσκεται στο Τ.Ε. δουλεύει τις εντοπισμένες δυσκολίες του (γραφή, ανάγνωση, στρατηγικές κατανόησης κ.α.) και αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο σε όλα τα μαθήματα.